تفسیر اسپیرومتری

به سایت مرکز طب کار " کار و سلامت" خوش آمدید.

تست تنفس يكي از معاينات بدو استخدام مي باشد. اين تست در ليست معاينات طب كار جهت انجام معاينات استخدام تامين اجتماعي، دوره اي و اختصاصي قرار دارد.

تست اسپیرومتری (تست تنفس) در حقیقت توان تنفسی افراد را نشان می دهد و انجام درست آن سلامتی آنان را در محیط کاری تضمین می نماید. اين تست آزمونی است جهت بررسی قابلیت و سرعت ورود و خروج هوا به ریه‌ها. با استفاده از حجم‌ها و ظرفیت‌های ریوی می‌توان سلامت عملکرد ریه‌‌ها را مورد ارزیابی قرار داده و به تشخیص بیماری‌های تنفسی و تخمین میزان شدت آنها دست یافت. توجه داشته باشید نوار تنفسی شما با استانداردهای ویژه خودتان سنجیده میشود، یعنی قد، وزن، سن، جنس و نژاد شما. با توجه به این خصوصیات است که دستگاه با مقایسه نفس شما با استاندارد خودتان تعیین میکند که آیا نفستان طبیعی است یا نه.

برای تفسیر اسپرومتری به سه تنفس مناسب احتیاج هست. در یک نوبت بیش از هشت بار اسپیرومتری نمیتوان انجام داد زیرا امکان سنکوپ برای فرد وجود دارد. بنابراین باید سعی کرد روش انجام مانور را به درستی از اپراتور آموزش دهنده یاد گرفت و مانور را با تلاش کامل انجام داد تا بتوان سه مانور قابل قبول تنفسی داشت.

متغیر‌های مورد ارزیابی در اسپیرومتری کدامند؟

در اسپیرومتری با هدف غربالگری شغلی معمولاً متغیرهای زیر مور‌د ارزیابی قرار می‌گیرند:

FVC یا ظرفیت حیاتی پرفشار عبارت است از میزان هوایی که یک فرد می‌تواند پس از انجام یک دم عمیق، با فشار از ریه‌های خود خارج نماید.
FEV1 بخشی از حجم بازدمی پرفشار است که در ثانیه اول از ریه‌ها خارج شده است.
FEF25-75 عبارت است از جریان هوای میانه بازدم.
PEF عبارت است از پیک جریان بازدمی یعنی حداکثر جریان بازدمی هنگامی که فرد با حداکثر تلاش خود بازدم انجام می‌دهد.

مانورهای مختلف اسپیرومتری

علاوه بر اندازه گیری حجم ها و ظرفیت های ریه می توان سرعت خروج گازها از ریه را نیز توسط آزمون های عملکردریه اندازه گیری نمود . همچنین سنجش های اطلاعاتی درباره باز شدن راههای هوایی ، شدت اختلال راههای هوایی و یا اینکه آیا بیمار دچار مشکل راه هوایی کوچک یا بزرگ است به دست می آید.

پارامترهای مهم :

تست FVC:

فرد بايد كاملاً صاف نشسته و كف پاها كاملاً با زمين در تماس باشد. سر وگردن فرد نبايد به سمت جلو خم و يا خيلى به سمت عقب باشد. حالت ايستاده براى خانمهاى باردار، افراد چاق و كودكان مناسب تر است. در طى انجام مانور نشسته يا ايستاده فرد نبايد به طرف جلو خم شود.
گیره بینی را وصل كنيد. دليل استفاده از گيره بينى، ممانعت از خروج هوا از بينى در طى بازدم قوى مى باشد. درصورت عدم استفاده از گيره بينى در بعضى افراد، مقدارى هوا در طى مانور بازدمى از راه بينى خارج شده و وارد دستگاه نمى شود و در نتيجه ممكن است بر روى نتايج تاثير منفى بر جاى گذارد.
از فرد بخواهيد تا قطعه دهانى را در داخل دهان و كاملا روى زبان قرار داده و لبها را محكم بدور آن احاطه نمايد. احاطه شدن ناكامل لب ها باعث نشت مقدارى از هوا به خارج و كاهش مقادير پارامترهاى اسپيرومترى به صورت كاذب مى شود.
بیمار چند بار به طور نرمال نفس میکشد، سپس در عمل دم شش ها را کامل به اندازه ظرفیت شش ها (بیشترین مقدار) پر کرده و پس از آن بدون مکث به سرعت هوا را تخلیه میکند و تا جايى كه امكان دارد ادامه می دهد و دوباره به سرعت عمل دم را انجام میدهد.
فرد را در حين انجام بازدم تشويق به ادامه بازدم كنيد و حتماً خود فرد و نمودار را حين انجام بازدم بررسى كنيد تا مطمئن شويد بازدم خوبى انجام شده است.

نحوه تفسیر نتایج اسپیرومتری:

ارزیابی نتایج اسپیرومتری بر حسب ترکیب مقادیر %SVC و FEV1/FVC تعیین میگردد. مقادیر تعریف شده LLN (حد پایین نرمال)، برای %SVC برابر 80% و برای FEV1/FVC برابر 70% میباشد. به عبارت دیگر، مقادیر کوچکتر از این حد، نشان دهنده بیماری میباشد.