از آنجا که عوامل زیان آور مختلفی از عوامل شیمیایی، فیزیکی، ارگونومیک و ایمنی در این حرفه وجود دارد و از آنجا که تعداد کارکنانی که در سطح صنایع و کارگاههای مختلف در کشور به این حرفه مشغولند زیاد می باشد، ضروری است با مخاطرات این حرفه بیشتر آشنا شویم.
برای نقاشی یک اتوموبیل ابتدا باید خسارتی که در اثر تصادف یا به مرور زمان ایجاد شده است از بین برود وپس از صافکاری و از بین رفتن فرورفتگیها، بدنه برای بتونه و رنگ نهایی آماده شده سپس رنگ آمیزی جدید انجام گردد.
برای زدودن رنگ از بدنه خودرو، دو روش رنگبری شیمیایی و استفاده از شعله کاربرد دارند. رنگبری با استفاده از مواد شیمیایی بیشتر در تعمیرگاههای مجهز انجام می شود. در این روش حلال رنگبر بروی اتوموبیل اسپری می شود. حلالهای رنگبر میتوانند به صورت دستی یا با استفاده از قلم مو نیز پاشیده شوند. بعد از اینکه رنگبر بروی سطح کاملا خشک شد، بوسیله ابزار دستی یا برقی مثل دیسک و برس، رنگ کهنه زدوده می شود. رنگبرها به دو گروه آلی و غیرآلی تقسیم می شوند. اغلب حلالهای آلی بر پایه متیلن کلراید هستند. این حلال نسبت به سایر حلالهای کلرینه سمیت کمتری دارد. از رنگ برهای غیر آلی می توان از سود سوز آور نام برد. این رنگ بر بیشتر در مورد قطعاتی به کار می رود که بتوان آنها را در این رنگ بر غوطه ور کرد. به هریک از رنگبرهای آلی و غیرآلی معمولا مواد دیگری اضافه می شود. در ضمن میتوان این دو نوع رنگبر را به هم اضافه کرد.
و اما در روش تمیزکاری با شعله، بدنه خودرو در تماس با شعله استیل قرار می گیرد. در حین تمیزکاری با شعله باید توجه داشت دمای فلز زیاد بالا نرود و قطعاتی که نازک ترند کمتر حرارت ببینند. سپس بوسیله برس سطحی برقی سطح تمیز می شود و در حالیکه هنوز سطح گرم است سریع آستر روی آن زده شود.
برای بتونه کاری می توان از بتونه فوری یا سنگی استفاده کرد.
یکی از مهمترین خطرات در این حرفه، مواد شیمیایی به خصوص رنگها هستند. اکثر مواد تشکیل دهنده رنگها تا حدی سمی هستند. در ضمن تمامی رنگها به غیر از رنگهای پایه آبی قابل اشتعال هستند. به علت اسپری شدن رنگها، این مواد توسط فرد استنشاق می شوند.
از شرایط بسیار خطرناک، رنگ آمیزی در محیطهای بسته نظیر تانکرهاست. در صورتی که تهویه محیط مناسب نباشد می تواند عواقب ناگواری درپی داشته باشد. هواکشهای قوی و استفاده از فیلترهای شیمیایی جاذب می توانند جلوی عواقب ناگوار را بگیرند.
تینرها که برای رقیق کردن رنگها به کار می روند نیز از خطرات شیمیایی این حرفه محسوب می شوند. در ضمن تینرها در بهبود خواص رنگ نیز تاثیر به سزایی دارند. چه در هنگام انبار داری، حمل یا در هنگام استفاده از تينرها باید به امکان آتش سوزی توجه کرد. در صورت بروز حریق باید از خاموش کننده پودری استفاده کرد. تينرها علاوه بر خطر اشتعال، از لحاظ بهداشتی نيز برای انسان و محيط خطرناك هستند. مهمترین اثرات كار با تينر عوارض حاد و مزمنی است كه بر روی سيستم اعصاب مركزی می گذارد. آنها همچنين روغن های طبيعی را در خود حل می كنند و موجب آسيب و ناراحتی های پوستی شده و از طریق پوست جذب بدن می شوند. به علاوه تنفس بخارات تينر می تواند سبب ناهنجاری های داخلی بدن گردد. استفاده از رسپیراتور، عینک و شیلد صورت، دستكش نيتریل، چكمه، لباس كار مناسب هنگام کار با تینر توصیه می شود. از مواد تشکیل دهنده تینر می توان زایلن و بنزن را نام برد که هر کدام میتوانند مسبب عوارض شیمیایی باشند.
خطر فیزیکی این شغل، سر و صداست که نه به خاطر خود شغل بلکه به دلیل همجواری صافکاریها با نقاشیهاست. در اغلب نقاشان اتوموبیل درجاتی از کاهش شنوایی مشهود است که اغلب علت را سر و صدای مغازه های همجوار ذکر می کنند.
خطرات ارگونومیکی نیز از دیگر خطرات این شغل هستند. وضعیتهای بدنی تکراری و نامناسب و وضعیتهای بدنی ثابت از علل این خطرات محسوب می شوند.
آموزش
برنامه آموزش باید متناسب با نوع كار و همچنين سطح سواد، دانش، تجربه و گيرایي پرسنل تنظيم گردد. مباني كار با ابزار و تجهيزات و خطرات ناشي از كاركردن با آن ها و همچنين سميت مواد شيميایي و خطرات ناشي از سر و صدا، و عوامل شيميایي به همراه خطرات ناشي از كار كردن در شرایط نامساعد ارگونوميك باید آموزش داده شوند.
معاینات ادواری
متاسفانه اغلب بيماري هاي ناشي از كار درمان قطعي ندارند ولي در مقابل باید متذكر شد كه خوشبختانه اغلب آن ها قابل پيش بيني و پيشگيري هستند. یكي از ابزارهاي مهمي كه در كنار اندازه گيري و ارزیابي خطرات بهداشتی در محيط کار مي تواند در كشف زودرس بيماري هاي ناشي از كار و در نتيجه شروع اقدامات حفاظتي، بسيار مفيد باشد، برنامه معاینات دوره اي است. معاینات دوره اي علاوه بر امكان كشف علائم بيماري هاي ناشي از كار، به عنوان یك ابزار عمومي در كشف و پيشگيري و درمان بيماري هاي عمومي تهدید كننده بهداشت پرسنل، مؤثر خواهد بود. طبق قوانین مراکز بهداشت، كارفرمایان باید حداقل سالي یكبار نسبت به انجام معاینات عمومي، آزمایشات و تستها براي همه پرسنل اقدام نمایند.
مرکز طب کار، کار و سلامت همه روزه به جز جمعه ها و روزهای تعطیل آماده انجام معاینات بدو استخدام، دوره ای و کارت سلامت رانندگان می باشد. چنانچه در روز مراجعه ناشتا باشید امکان تحویل جواب در همان روز وجود دارد.
آدرس: تهران، شهر زیبا، بلوار تعاون یا جوانمردان، بالای بستنی فروشی حاجی بابا، طبقه 6 واحد 20